Waarom zijn er verschillende soorten AI?
Kunstmatige intelligentie (AI) is een breed begrip en bestaat uit allerlei verschillende systemen. Niet alle AI is even slim, en niet elke AI kan hetzelfde. Door de verschillende soorten AI te kennen, snap je beter wat AI nu al kan – en wat misschien nog toekomstmuziek is.
Indeling: de belangrijkste soorten AI
1. Smalle AI (Narrow AI)
Smalle AI, ook wel ‘weak AI’ genoemd, is AI die is ontworpen voor één specifieke taak. Dit type AI is het meest voorkomend in het dagelijks leven.
Voorbeelden:
- ChatGPT en andere chatbots
- Netflix-aanbevelingen
- Spraakassistenten zoals Siri en Google Assistant
- Automatische vertalingen
- Slimme filters in je e-mail
Deze AI is razendsnel en goed in de taak waarvoor het gemaakt is, maar kan niet buiten die taak denken of werken.
2. Algemene AI (Artificial General Intelligence – AGI)
AGI is een theoretisch type AI dat net zo breed en flexibel kan denken als een mens. Het zou allerlei verschillende taken kunnen leren, verbanden zien en zich aanpassen aan nieuwe situaties.
Voorbeeld:
- Een AI die niet alleen kan vertalen, maar ook zelfstandig leert, creatief is, en morele afwegingen kan maken
AGI bestaat op dit moment nog niet, maar is een belangrijk doel in AI-onderzoek.
3. Superintelligente AI (Superintelligent AI)
Dit is AI die slimmer en sneller is dan de beste mensen op álle gebieden – niet alleen logica, maar ook creativiteit, emoties en sociale interactie.
Voorbeeld:
- Een AI die wereldproblemen kan oplossen, betere strategieën bedenkt dan mensen, en zichzelf blijft verbeteren
Superintelligente AI is nog pure sciencefiction, maar wordt vaak besproken in toekomstscenario’s.
Indeling op basis van functies
AI wordt soms ook ingedeeld op basis van mogelijkheden:
A. Reactieve machines
Kunnen reageren op prikkels, maar hebben geen geheugen van eerdere ervaringen (zoals Deep Blue, de schaakcomputer van IBM).
B. Beperkt geheugen
Leren van recente gegevens en passen zich aan, zoals zelfrijdende auto’s die verkeerssituaties onthouden.
C. Theory of Mind
(Alleen in theorie) – AI die gedachten, gevoelens en intenties van anderen kan begrijpen. Bestaat nog niet echt.
D. Zelfbewuste AI
(Sciencefiction) – AI die bewust is van zichzelf en eigen gevoelens heeft.
Waar kom je deze soorten AI tegen?
- Smalle AI: dagelijks op je smartphone, in apps, klantenservice en online winkels
- AGI: bestaat nog niet, maar wordt gezien als de ‘heilige graal’ van AI
- Superintelligente AI: vooral in films, boeken en toekomstonderzoek
Waarom is het verschil belangrijk?
Door te weten welke soorten AI er zijn, snap je beter:
- Wat AI nu wél en niet kan
- Welke verwachtingen realistisch zijn
- Waarom sommige mensen zich zorgen maken over de toekomst van AI
Lees ook:
Wat is de betekenis van AI?
Hoe lang duurt het nog voordat AI echt menselijk is?
Veelgestelde vragen over soorten AI
Smalle AI. Deze komt voor in chatbots, vertalers, filters, aanbevelingssystemen en meer.
Dat weten we niet. Veel experts denken dat het nog tientallen jaren duurt, anderen zijn sceptisch of het ooit lukt.
Voorlopig niet. Superintelligente AI bestaat alleen in theorie en sciencefiction.
ChatGPT, Siri, gezichtsherkenning op je telefoon, spellingscontrole, chatbots van webshops.
Meestal wordt het vermeld in de beschrijving, of merk je het aan slimme, automatische functies.
Conclusie: soorten AI van nu en de toekomst
Welke soorten AI zijn er? In de praktijk werken we nu vooral met smalle AI die heel goed is in één taak. Algemene en superintelligente AI bestaan (nog) niet, maar zijn onderwerp van veel onderzoek en discussie. Door te begrijpen welke soorten AI er zijn, kun je kritisch omgaan met verwachtingen, kansen en risico’s.